Buldozer, Sondaj Kulesi ve Kuyu Delgisi

Buldozer

Buldozer, tırtıllı çelik şerit üzerinde yürüyen, güçlü bir araçtır, önüne yerleştirilmiş olan kürek biçiminde kalın çelik bir levha ile toprağı ya düzeltir ya da kazar,  Böylece birçok işçinin günlerce yapacağı işi tek başma,  hem de az bir zamanda yapar.   İş hayatında makineleşmenin ve teknik alandaki gelişmelerin sonucu, toprak kazmak ve düzeltmek alanında birçok yeni aracın ortaya çıkması sağlanmıştır. Bir kişi tarafından idare edilen bu dev araç, lar ya tırtıllı çelik şerit üzerinde ya da alçak basınçlı dev lastikler üzerinde yürürler. Toprak kazmakta kullanılan buldozerlerin ucu dişli kocaman kepçesi, önce toprağı kazar, sonra da kepçesine doldu-rarak istenilen tarafa götürüp bırakır. Bu gibi araçlar sayesinde yol yapımı, toprak kazılması ve bunlara benzer işler çok çabuk ve kolay yapılabilmektedir.

Sondaj Kulesi

Bir petrol kuyusu açmak ve toprağı delen matkabı çalıştırmak için çelik potrellerden piramit biçiminde kuleler kurulur. Bunlara sondaj kuleleri denir. Sonda kulelerinin çok çeşidi vardır. Yükseklikleri 35 – 70 metre arasında değişir. Toprağı yavaş yavaş delerek petrol taba, kasına boru uzatılmasına ve bu İşle ilgili âletlerin çalıştırılmasına yarar. Petrol parkurundan çok zengin olan yerlerde bu sondaj kuleleri o kadar çoktur ki buraları, göz alabildiğine uzanan bir çelik kule ormanına benzetilebilir. Bazı sondaj kuleleriyse suların diplerinden petrol çıkartılmasını sağlamak için göl ve körfezlerin üzerindeki suni adaların üzerinde kurulmuştur.

Kuyu Delgisi

Kuyu delgisi, toprağı ve kayaları bile delebilecek güçte, çok sert bir çelikten yapılmış bir büyük delgidir. Toprağın yüzlerce, binlerce metre derinliğine inerek petrol kuyuları açmaya yarar.

Petrol kuyusu açmakta kullanılan delgilerin uçları, özel bir çelikten yapılmış, taç biçiminde dişler hâllndedtr. Bu sayede en sert kayaları bile dağıtıp ufalayabilirler. Uçuca vidalanarak ardarda aşağıya indirilen borular, delgiyi, yukarıdaki motora bağlar. Bu borular hem delgi ucunun yağlanmasına, hem de toplanan toprak ve taş parçalarının boşaltılmasına yararlar. Kuyu açma delgisinden başka marangozlukta tahtaların, duvarların ve tıpta kafa kemiklerinin delinmesinde kullanılan delgiler de vardır. Ancak bu delgilerin boyları ve yapıları, kullanıldıkları yere göre değişir.

 

İnsan Sever Ünlü Akademisyenler

Valentin Haüy

Fransız eğitimcisi ve insan severi. 1745’te Saint-Just-en-Chaussée (Fransa) doğdu, 1822’de Paris’te öldü.

Körler için kabartma harfler icad etti. Sağır dilsizler gibi körler de, içinde bulundukları acıklı durumdan ancak uzman eğitimciler yardımıyla kurtulmaya çalışmak zorundaydılar. Epée Rahibi Charles Michel sağır ve dilsizlerden yardımını esirgememiş. Eğitimci Valentin Haüy İse kendini I körlerle ilgilenmeye adamıştır. Paris’te 1784 yılında Genç Körler Enstitüsü’nü kuran n Valentin Haüy ayrıca körlerin okumasını sağlayacak kabartma harfleri icat etmiştir. H Daha sonra da Essai sur l’Éducation des Aveugles (Körlerin Eğitimi Üstüne Deneme) adlı bir eser yazmış ve bunu öğrencilerine bastırmıştır. Bu insanseverin ayrıca Rusya ve Prusya’da da Fransa’dakine benzeyen birçok körler enstitüsünün kurulmasında hizmetleri geçmiştir. Daha sonra körlerin okuma ve yazma metotlarını kör Mucit Braille geliştirmiştir.

Horace Wells

Amerikalı diş hekimi.1815’te Hartford’da (Amerika Birleşik Devletleri) doğdu, 1848-de New York’ta öldü.

Cerrahî anestezi tekniğini icat etti. Bir diş hekiminin çalışmasını engelleyen en büyük zorluk, hastasının acı çekmesidir. Eskiden hekim geçinen bazı kimseler, hastanın çürük dişini çekmeden Önce onu bir süre eğlendirmeye çalışır, sonra da dişini birdenbire çekiverirlerdi. 1844 yılıydı. Wells bir gün tiyatroya gitmişti. Sahnede azot protoksit’ten başka şey olmayan bir gazın güldürücü niteliklerini göstermek amacıyla gülünç bir gösteri düzenlenmişti. Orada bulunan bir dostu, bu gazı teneffüs etmiş ve kahkahalarla gülmeye başlamıştı. O kadar kİ gülerken etraftaki mobilyalara çarparak yaralanmış yine de gülmesi kesilmemişti.

Bunu gören Wells, hemen ertesi gün bir miktar azot protoksit koklayıp dişini çektirmek üzere doğruca bir dişçiye koştu. Wells ameliyat sırasında en ufak bir acı bile duymadığını fark etti. Böylece de cerrahî anestezi doğmuş oldu.

Elene Theophile Hyacinthe Laennec

Fransız hekimi,1781’de Quimper’de (Fransa) doğdu, 1826’da Douamenez’de (Fransa) öldü.

Stetoskopla vücudu dinleme usulünü keşfetti. Günümüzün doktoru hastasının vücudunu, özellikle ciğerlerini önce stetoskop denen âletiyle dinler. Biçimi bugün il|j şeklinden çok farklı olan bu âlet, ilk defa Laennec tarafından bir rastlantı sonucu icadedilmiştir. Doktor günün birinde kulağını uzun bir kalasa dayamış çocuklarla oynarken, kalasın öbür ucunun bir toplu iğneyle kazındığını fark etmişti; hatta bu hafif gürültü ona çok net ve çok kuvvetliymiş gibi geldi. Hasta haneye dönünce bir defteri rulo yaparak İyice sıkıştırıp bir silindir hâline getirdi. Silindirin bir ucuna kendi kulağını yaklaştırıp öteki ucunu da bir hastasının vücuduna dayayarak onun kalbini ve ciğerlerini dinledi; işte o zaman Laennec, organizmanın çıkardığı sesleri rahatlıkla duyduğunu fark etti. 1815 yılından itibaren de İlk tahta stetos-koplar kullanılmaya başlandı.